سازمان جهاني بهداشت در بيانيهاي اعلام کرد که ميتوان شيوع فعلي آبله ميمون را کنترل کرد.
به گزارش هفت چشمه، سازمان جهاني بهداشت روز چهارشنبه اعلام کرد که در حال حاضر بيش از ۵۵۰ مورد از بيماري آبله ميمون در ۳۰ کشور وجود دارد. در آمريکا حداقل ۲۰ مورد تاييد شده يا مشکوک در ۱۱ ايالت آمريکا گزارش شده اند..
اين سازمان واکسيناسيون دسته جمعي عليه آبله ميمون را توصيه نميکند؛ زيرا شيوع فعلي هنوز ميتواند مهار شود.
به گفته اين نهاد بينالمللي آبله ميمون ويروس بسيار خفيفي است و تاکنون مرگ و ميري از آن در کشورهاي مبتلا، گزارش نشده است.
آبله ميمون از سال ۱۹۵۸ براي دانشمندان شناخته شده است. درست از زماني که اين ويروس براي اولين بار در طول شيوع در ميان ميمونهايي که براي اهداف تحقيقاتي نگهداري ميشدند، شناسايي شد؛ مورد مطالعه قرار گرفت. مقامات سازمان بهداشت جهاني تجربه گستردهاي در مبارزه با آبله دارند. اين سازمان در سال ۱۹۸۰ پس از تلاش موفق در واکسيناسيون جهاني اعلام کرد که آبله ريشه کن شده است. آبله ميمون از خانواده ويروسي مشابه آبله و بسيار خفيفتر است.
واکسنهاي آبله ميمون
واکسن Jynneos يک واکسن دو دوز است که توسط سازمان غذا و داروي آمريکا در سال ۲۰۱۹ براي جلوگيري از آبله ميمون در افراد ۱۸ سال و بالاتر تاييد شده است.
مرکز کنترل و پيشگيري از بيماري به طور کلي Jynneos را به گزينه ديگر، ACAM ۲۰۰۰ که يک واکسن نسل قديمي آبله است و ميتواند عوارض جانبي جدي داشته باشد، ترجيح ميدهد. اين دو واکسن را ميتوان قبل يا بعد از قرار گرفتن در معرض ويروس تجويز کرد. با اين حال، بيماران بايد واکسنها را ظرف ۴ روز پس از قرار گرفتن در معرض ويروس براي جلوگيري از شروع بيماري دريافت کنند.
به گفته مايک سليفکا، ايمونولوژيست در دانشگاه بهداشت و علم اورگان که بر روي آبله ميمون مطالعه کرده، ACAM۲۰۰۰ سطوح بالايي از محافظت در برابر آبله ميمونها را در مدلهاي حيواني نشان داده و انتظار ميرود که ۸۵ درصد محافظت در برابر بيماري را ارائه دهد. البته اطلاعات کمتري در مورد Jynneos وجود دارد؛ زيرا واکسن جديدتري است، اما سطوح آنتيبادي معقولي را در انسان توليد ميکند و مي تواند برابر بيماريهاي شديد از انسان محافظت کند.
اثرات جانبي واکسنها
مرکز کنترل و پيشگيري از بيماري به طور کلي Jynneos را بيش از ACAM۲۰۰۰ توصيه ميکند؛ زيرا ايمنتر است. اين واکسن ميتواند عوارض جانبي جدي داشته باشد و توزيع گسترده واکسن مستلزم بحث جدي است. ACAM۲۰۰۰ از يک سويه ويروس خفيف در خانواده آبله ميمون و آبله استفاده ميکند که هنوز هم ميتواند تکثير شود، به اين معني که خطر انتشار ويروس زنده موجود در واکسن در بدن انسان يا ساير افراد وجود دارد.
اين واکسن با يک سوزن دو شاخهاي تزريق ميشود. قسمت بالايي بازو خراشيده شده و سپس ويروس به يک عفونت موضعي به شکل تاول تبديل ميشود. اگر بيمار مثلاً تاول را خراش دهد و سپس چشم خود را به آن بمالد، به طور بالقوه ويروس را به افراد ديگر يا به ساير قسمتهاي بدن خود منتقل ميکند که ميتواند منجر به آسيب بينايي شود. سازمان غذا و داروي آمريکا هشدار داده است براي افرادي که با اين واکسن واکسينه شده اند، بسيار مهم است که از محل واکسيناسيون مراقبت کنند تا ويروس را به افراد ديگر يا ساير قسمتهاي بدن منتقل نکنند.
واکسن Jynneos با اين خطرات همراه نيست؛ زيرا از يک سويه ويروس استفاده ميکند که ديگر قادر به تکثير در انسان نيست. همچنين با يک سرنگ معمولي مانند ساير واکسنهاي رايج مانند واکسن آنفلوانزا تجويز ميشود.
به گفته دکتر پيتر هوتز، متخصص بيماريهاي عفوني و واکسن در کالج پزشکي بيلور، با توجه به عوارض جانبي احتمالي ACAM۲۰۰۰، اين واکسن احتمالاً فقط در زمينه يک اپيدمي بزرگ آبله مورد استفاده قرار ميگيرد؛ زيرا اين ويروس بسيار کشنده است.
هشدار درباره عوارض واکسن در افراد با شرايط خاص
زنان باردار يا شيرده، افرادي که سيستم ايمني ضعيفي دارند، مبتلايان به بيماريهاي پوستي مانند اگزما يا درماتيت آتوپيک و افراد مبتلا به بيماري قلبي نبايد ACAM۲۰۰۰ دريافت کنند. در زنان باردار، ويروس ميتواند به جنين سرايت کند و باعث مرده زايي شود. افرادي که سيستم ايمني ضعيفي دارند با اين خطر روبه رو هستند که ويروس به طور غيرقابل کنترلي رشد کند و باعث عفونت خطرناک شود. افراد مبتلا به بيماريهاي پوستي مانند اگزما يا درماتيت آتوپيک نيز در معرض خطر انتشار ويروس روي پوست خود هستند که ميتواند به يک عفونت تهديد کننده زندگي تبديل شود.
ميزان مرگ و مير آبله ميمون
به گفته سازمان جهاني بهداشت، آبله ميتواند تا ۳۰ درصد مرگ و مير داشته باشد. سويه آبله ميمون در غرب آفريقا که به نظر ميرسد عامل شيوع کنوني باشد، احتمالاً داراي نرخ مرگ و مير حدود ۱ درصد است. اکثر افراد در عرض دو تا چهار هفته بدون درمان پزشکي خاص بهبود مييابند. به گفته سازمان بهداشت جهاني، سويه آبله ميمون ديگري به نام Congo Basin وجود دارد که با نرخ مرگ و مير بالاتري بين ۳ تا ۱۰ درصد مرتبط است.
مقامات اين سازمان روز چهارشنبه گفتند که ظهور ناگهاني آبله ميمون در چندين کشور در آمريکاي شمالي و اروپا نشان ميدهد که اين ويروس احتمالاً براي مدتي غيرقابل شناسايي در خارج از غرب و مرکز آفريقا منتشر شده است.
پروزاموند لوئيس، سرپرست فني سازمان بهداشت جهاني درخصوص آبله ميمون، گفت: ممکن است اين ويروس در حال حاضر بيشتر در حال گسترش باشد؛ زيرا ايمني در جمعيت انساني از زمان توقف واکسيناسيون آبله پس از ريشه کن شدن بيماري کاهش يافته است.
علائم آبله ميمون
مرکز کنترل و پيشگيري از بيماري به افراد تاييد شده يا مشکوک به آبله ميمون گفته است تا زماني که ادارات بهداشت سلامتي آنها را تاييد نکرده اند، در قرنطينه باشند. افراد مبتلا به ويروس بايد تا زماني که ضايعات پوستي که مشخصه بيماري است کاملاً برطرف نشده اند، دلمهها افتاده و لايه جديدي از پوست تشکيل شود، از قرنطينه خارج نشوند.
آبله ميمون معمولا با علائمي مشابه آنفلوانزا از جمله تب، سردرد، دردهاي عضلاني، لرز، خستگي و تورم غدد لنفاوي شروع ميشود. سپس ضايعاتي روي بدن ايجاد ميشود. ويروس عمدتاً از طريق تماس پوست به پوست با اين ضايعات پخش ميشود. اگر فردي ضايعاتي در گلو يا دهان خود داشته باشد، اين ويروس ميتواند از طريق قطرات تنفسي نيز پخش شود؛ اما به راحتي از اين طريق منتقل نميشود.
طبق گزارش اين سازمان، افرادي که در معرض آبله ميمون قرار دارند، بايد به مدت ۲۱ روز علائم را تحت نظر داشته باشند. آنها بايد دو بار در روز دماي بدن خود را بررسي کنند و از نظر لرز، تورم غدد لنفاوي و بثورات پوستي جديد مورد معاينه قرار بگيرند. در صورت بروز تب يا بثورات پوستي، فرد بايد خود را ايزوله کند و فوراً با بخش بهداشت محلي تماس بگيرد.